باغ شاهزاده ماهان ، کرمان

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

باغ شاهزاده ماهان یا به اصطلاح بومیان باغ شازده ماهان ، در حوالی شهر کرمان و در حدود ۲ کیلومتری شهر ماهان قرار گرفته است. قدمت باغ شاهزاده ماهان به اواخر دوره‌ی قاجار باز می‌گردد و این باغ زیبا در دامنه‌ی کوه‌های تیگران ساخته شده است که این منطقه آب و هوای مناسب و طبیعتی زیبا را دارا میباشد.
باغ شاهزاده ماهان به دستور حاکم وقت شهر کرمان محمد حسن خان سردار ایروانی شروع به ساخت شد که بعدها بنای این باغ توسط حاکم بعدی شهر عبدالحمید میرزا ناصرالدوله ادامه پیدا کرد که البته کار ساخت باغ و برخی از بخش‌های آن همچون تزئینات و ظریف‌‌کاری‌های معمول ،پس از فوت وی نیمه تمام ماند. گفته می‌شود به هنگامی که خبر فوت عبدالحمید میرزا ناصرالدول حاکم کرمان به گوش فردی که مشغول به بنایی در این باغ بوده رسید، این فرد تغار گچی را که در دست داشت محکم به دیوار کوبید و کار را رها کرد. آثار چنین سهل‌انگاری امروزه با جای خالی کاشی‌ها بر سردر ورودی کاملاً نمایان است.

باغ شاهزاده ماهان بدلیل قرارگیری در دل کویر و تضادی که بین فضای سرسبز داخل باغ و محیط خشک بیرون دیواره‌های باغ دارد، جذابیت ویژه ای برای بازدیدکنندگان و گردشگران دارا میباشد و از آن میتوان بعنوان یکی از زیباترین باغ های سنتی و خاص سرزمین ایران نام برد که چنین تضاد زیبایی را بوجود آورده است.
مساحت تقریبی باغ شاهزاده ماهان حدود پنج و نیم هکتار و طول آن ۴۰۷ متر و عرض آن ۱۲۲ متر میباشد که دارای دو مجموعه بنا شرقی و غربی است. علاوه بر معماری اصیل عمارت باغ شازده ماهان، وجود فواره‌هایی که تنها بر اساس قانون فیزیک و ارتفاع عمل می‌کنند، از ویژگی‌های بارز این باغ سنتی زیبا میباشد.
گردشگران و بازدیدکنندگان باغ شازده ماهان ،در بدو ورود به باغ سردر زیبای را مشاهده میکنند که این سردر مانند قاب عکسی به نظر می‌رسد که عمارت، حوض‌ها، فواره‌ها و درختان باغ را به تصویر می‌کشد. کوشک یا عمارت اصلی باغ در انتهای فوقانی باغ، سردر، عمارت شاه‌نشین و حمام بناهای باغ را شامل می‌شوند.

آب مورد نیاز باغ شاهزاده ماهان از قنات تیگران که خود از ارتفاعات قله ی کوه جوپار و آب شدن برف های کوه های تیگران سرچشمه می‌گیرد، تامین می‌شود. این باغ زیبا در سال ۱۳۵۷ شمسی مورد مرمت قرار گرفت که در زلزله سال ۱۳۶۰ به آن آسیب های وارد شد که دوباره مورد بازسازی قرار گرفت. از این باغ زیبای ایرانی، امروزه به خوبی محافظت و نگهداری میشود.
در ساخت باغ شاهزاده ماهان کرمان از مصالح آجر و ملات استفاده شده و هنر کاشی کاری ایرانی نیز در آن به کار رفته است. دیواره باغ از ملات کاهگل می باشد و در نزدیکی سردر خانه و بالاخانه ترکیب آجر و ملات گچ جایگزین آن می شود. کف باغ و پیاده راه های آن از مخلوط قلوه سنگ با ملات پوشیده شده است و دو محدوده ی اطراف بالاخانه و سردرخانه مزین به نقوش هندسی می باشند. در پله‌ها و حاشیه باغچه‌ها آجر به کار رفته و برای تفکیک مرز کرت‌ها ( باغچه ها ) با پیاده راه‌ها و دیگر لبه بندی‌ها از سنگ استفاده شده است.

باغ شاهزاده ماهان یکی از ۹ باغ ایرانی میباشد که به عنوان سیزدهمین اثر ایرانی در سال ۱۳۹۰ شمسی در فهرست میراث جهانی یونسکو به شماره ۱۳۷۲ به ثبت جهانی و در تاریخ ۱۴ آبان ۱۳۵۳ به شماره ۱۰۱۲ هم به ثبت ملی رسید و اطلاعات این باغ از طرف یونسکو نیز به ۳۵ زبان زنده دنیا ترجمه و در نقشه گردشگری یونسکو نیز قرار گرفت. این باغ هم اکنون در میان پرگردشگرترین جاذبه‌های ایران قرار دارد.